Feiten en context

Het gemeentelijk subsidiereglement “Rationeel Watergebruik” heeft tot doel om eigenaars van bestaande woningen en lokalen van verenigingen te stimuleren om op een doordachte en duurzame manier met hemelwater om te gaan.

Via dit reglement kan een financiële tussenkomst worden verkregen voor het plaatsen van hemelwaterinstallaties en infiltratievoorzieningen, evenals voor de keuring van gescheiden afvoer bij rioleringsprojecten.

Juridische gronden

●         Decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017;

●         Richtlijn 2000/60/EG van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het waterbeleid;

●         Richtlijn 91/271/EEG van 21 mei 1991 inzake de behandeling van stedelijk afvalwater;

●         Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne;

●         Wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen;

●         Waterwetboek – gecodificeerde decreten betreffende het integraal waterbeleid;

●         Omzendbrief LNW/2002/2 van 24 oktober 2002 betreffende de vaststelling van de code van goede praktijk voor het ontwerp en gebruik van droogweerafvoersystemen (DWA-systemen);

●         Besluit van de Vlaamse Regering van 10 november 2023 houdende de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater (B.S. 1 december 2023);

●         Gemeenteraadsbesluit van 17 november 2022 houdende beheersoverdracht aan Fluvius van de (nieuwe) Rationeel WaterGebruik-premieregeling;

●         Gemeenteraadsbesluit van 16 november 2023 houdende vaststelling van het subsidiereglement Rationeel Watergebruik.

Adviezen

Geen adviezen.

Argumentatie

De bescherming van het leefmilieu is een belangrijke opdracht van de gemeente.

Water dat gebruikt wordt voor spoeling van toiletten, in de tuin, schoonmaak, en andere laagwaardige toepassingen (wasmachine) hoeft niet de kwaliteit van drinkwater te hebben.

Met het gebruik van hemelwater wordt de mogelijkheid geschapen om minder water voor menselijke consumptie te verbruiken en op te pompen uit de grondwaterlagen. Hiermee wordt het aanwenden van een schaarse grondstof op een oordeelkundige en duurzame manier beperkt en worden verdrogingsverschijnselen tegengegaan.

Deze putten dienen als bufferopvang van hemelwater en zo wordt bij hevige regenval de druk op het gemeentelijke rioleringsstelsel en de kans op mogelijke overstromingen en overstorten verkleind.

Hemelwater moet maximaal worden afgekoppeld van de openbare riolering en in de mate van het mogelijke worden hergebruikt, opdat dit een positieve invloed zou uitoefenen op de efficiëntie en het rendement van de rioolwaterzuiveringsinstallaties.

Door de aanleg van infiltratievoorzieningen wordt er minder water, trager naar de oppervlaktewateren afgevoerd en dat de grondwaterreserves worden aangevuld.

Het doel van dit subsidiereglement is om eigenaars van bestaande woningen die niet verplicht zijn om hemelwater te herbruiken of te infiltreren aan te zetten om dit toch te doen.

Fluvius startte vanaf 1 januari 2023 met een premie voor hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen. Daarnaast zullen zij bij rioleringsprojecten (aanleg gescheiden riolering) niet langer een gratis keuring aanbieden.

De beheersoverdracht aan Fluvius inzake de RWG-premieregeling, zoals beslist door de gemeenteraad op 17 november 2022, noopte vanaf 1 januari 2023 tot een compenserende bijkomende gemeentelijke subsidieregeling.

Financiële gevolgen

De nodige kredieten worden jaarlijks budgettair voorzien onder het beleidsitem 031900 overig waterbeheer, algemeen rekeningnummer 64902500.

Bijlagen

Aanvraagformulier

Besluit:

eenparig aangenomen.
Artikel 1

Het gemeentelijk subsidiereglement “Rationeel Watergebruik” van 16 november 2023 wordt opgeheven vanaf 1 januari 2026 en vervangen door het navolgende Subsidiereglement Rationeel Watergebruik.

Artikel 2

De definities sluiten aan bij de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater (Besluit van de Vlaamse Regering van 10 november 2023) en worden als volgt vastgesteld:

●         Hemelwater: verzamelnaam voor neerslag zoals regen, sneeuw en hagel, met inbegrip van dooiwater.

●         Hemelwaterput / hemelwaterreservoir: reservoir voor het opvangen en stockeren van hemelwater.

●         Hemelwaterinstallatie: geheel van hemelwaterput met eventueel bijhorend leiding- en pompsysteem, filters, enz., met het oog op hergebruik van hemelwater.

●         Infiltratievoorziening: voorziening waarin hemelwater tijdelijk wordt gebufferd met vertraagde afvoer via infiltratie in de bodem.

●         Bovengrondse infiltratievoorziening: een open voorziening zoals een wadi, greppel, vijver of grindbed die toelaat hemelwater te laten infiltreren aan de oppervlakte.

●         Ondergrondse infiltratievoorziening: een gesloten voorziening zoals infiltratiekratten of -buizen, enkel toegelaten wanneer bovengrondse aanleg gemotiveerd onmogelijk is.

●         Bestaande woning: woning waarvoor een bouwvergunning werd verleend vóór 7 september 1999.

●         Lokaal: vergund gebouw waarvan een vereniging gebruikmaakt voor haar activiteiten.

Alle andere definities blijven analoog aan de verordening van toepassing.

Artikel 3

§3.1 Binnen de perken van de jaarlijks op de begroting voorziene en goedgekeurde kredieten, verleent het college van burgemeester en schepenen voor een bestaand gebouw of bij verbouwing van een bestaand gebouw, een subsidie voor de aanleg van een hemelwaterinstallatie indien gebouwd na 31 december 2007. Deze hemelwaterinstallatie moet voldoen aan de voorwaarden in §4.1.

§3.2 Binnen de perken van de jaarlijks op de begroting voorziene en goedgekeurde kredieten, verleent het college van burgemeester en schepenen een subsidie voor de aanleg van een infiltratievoorziening bij een bestaande woning, indien aangelegd na 31 december 2007 en als de infiltratievoorziening niet verplicht is volgens de gewestelijke hemelwaterverordening van 2023. Deze infiltratievoorziening moet voldoen aan de voorwaarden in §4.1. vanaf punt g en §4.2. Deze subsidie kan gecumuleerd worden met de subsidie voorzien in §3.1.

Artikel 4

§4.1 De hemelwaterinstallatie en de infiltratievoorziening zoals bedoeld in artikel 3 dienen te voldoen aan de richtlijnen zoals deze bepaald zijn in ‘Krachtlijnen voor een geïntegreerd rioleringsbeleid in Vlaanderen’, meer bepaald de ‘code van goede praktijk voor hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen’, en aan de technische voorwaarden van de gewestelijke hemelwaterverordening van 2023. De belangrijkste voorwaarden die daaruit volgen zijn:

Hemelwaterinstallaties

a) Het volume van de hemelwaterput dient in verhouding te staan tot de horizontale dakoppervlakte, zoals hieronder bepaald.

Voor een horizontale dakoppervlakte tot 80 vierkante meter volstaat een hemelwaterput van 5.000 liter of meer. Voor een horizontale dakoppervlakte tussen 80 en 120 vierkante meter volstaat een hemelwaterput van 7.500 liter of meer. Voor een horizontale dakoppervlakte tussen 120 en 200 vierkante meter volstaat een hemelwaterput van 10.000 liter of meer.

Voor horizontale dakoppervlakten vanaf 200 vierkante meter moet er minimaal 100 liter per vierkante meter horizontaal dakoppervlakte gerekend worden, tenzij uit de aanvraag blijkt dat de gebruiksmogelijkheden niet in verhouding zijn tot het vastgelegde volume.

Voor de delen van het dakoppervlak die voorzien zijn van een groendak, is de aansluiting op een hemelwaterput niet verplicht. Om de in rekening te brengen afwaterende oppervlakte, vermeld in het eerste en tweede lid, te bepalen, worden de horizontale dakoppervlakten van de delen van de daken die zijn uitgerust met een groendak met een minimale opslagcapaciteit van 50 liter per vierkante meter door twee gedeeld.

b) Het volledige dakoppervlak dient in één of meerdere hemelwaterputten af te wateren. Enkel indien het gebouw wordt herbouwd in gesloten bebouwing kan volstaan worden met een afwatering van de helft van de horizontale dakoppervlakte. Het volume van de hemelwaterput wordt echter bepaald op basis van de volledige horizontale dakoppervlakte.

Een subsidie bij een onvolledig aangesloten dakoppervlakte is slechts toegestaan mits grondige motivering.

c) Het hergebruik van het in de hemelwaterput opgevangen water is verplicht door middel van een aangesloten pompinstallatie met een minimale aansluiting van 1 WC of wasmachine. Een pompinstallatie is niet verplicht indien de verschillende aftappunten gravitair gevoed kunnen worden.

d) Er mag geen directe verbinding gecreëerd worden tussen het drinkwaternet en het leidingennet aangesloten op de hemelwaterput. Hiertoe dient de hemelwaterput met drinkwater bijgevuld te worden door middel van een bijvulsysteem met onderbreking overeenkomstig de code van goede praktijk, ofwel dient een afzonderlijk leidingencircuit voorzien te worden voor hemelwater en drinkwater.

e) De overloop van de hemelwaterput moet aangesloten worden op een infiltratievoorziening op eigen terrein.

f) Enkel als er geen infiltratievoorziening is, mag de overloop van de hemelwaterput afgeleid worden naar een openbare infiltratievoorziening, een waterloop, gracht of een ander oppervlaktewater. Wanneer deze afvoermogelijkheden niet aanwezig zijn of aansluiting hierop niet haalbaar is, mag de overloop van de hemelwaterput aangesloten worden op het gedeelte van de openbare riolering bestemd voor de afvoer van hemelwater. Als er geen openbare riolering bestemd voor afvoer van hemelwater aanwezig is, mag de overloop van de hemelwaterput op de gemengde openbare riolering aangesloten worden. Wel moeten tot aan het lozingspunt op de openbare riolering het hemelwater en afvalwater gescheiden worden.

Infiltratievoorzieningen

g) Infiltratievoorzieningen moeten voldoen aan de volgende eisen:

De in rekening te brengen afwaterende oppervlakte voor de dimensionering van een infiltratievoorziening is de som van:

1° als het verhardingen betreft: de oppervlakte van de verhardingen, met uitzondering van de waterdoorlatende verhardingen die een hellingspercentage van minder dan 2% hebben.

2° als het dakoppervlakten betreft, de totale oppervlakte berekend voor de hemelwaterinstallatie.

Infiltratievoorzieningen worden bovengronds aangelegd, tenzij de vergunningsaanvrager gemotiveerd aantoont dat de ondergrondse aanleg onvermijdbaar is.

De infiltratieoppervlakte van de infiltratievoorziening bedraagt minimaal 8% van de in rekening te brengen afwaterende oppervlakte. Het buffervolume van de infiltratievoorziening bedraagt minimaal 33 liter per vierkante meter in rekening te brengen afwaterende oppervlakte.

Als de in rekening te brengen en aan te sluiten afwaterende oppervlakte groter is dan 1.000 vierkante meter, en de infiltratievoorziening dieper dan 50 centimeter is, wordt in de aanvraag aan de hand van een grondwaterpeilmeting en minstens drie infiltratieproeven aangetoond dat de wijze van aanleg verantwoord is.

De noodoverlaat van infiltratievoorzieningen wordt aangelegd conform artikel 6.2.2.1.2, §4, van het besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne, met uitzondering van de verplichting voor gebruik. De noodoverlaat bevindt zich op minder dan 30 centimeter onder het maaiveld.

§4.2 De hemelwaterinstallatie en/of infiltratievoorziening is gebouwd na 31 december 2007 volgens, of in overeenstemming gebracht met, de code van goede praktijk voor hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen en de gewestelijke hemelwaterverordening van 2023.

§4.3 Een afschrift van de facturen dient door de bouwheer voorgelegd te worden.

§4.4 De subsidie wordt uitgekeerd aan de hand van de verkregen informatie van Fluvius, het invullen van het aanvraagformulier is dus niet meer nodig.

§4.5 In sommige situaties komt men enkel in aanmerking voor een gemeentelijke subsidie, hiervoor moet men wel het aanvraagformulier invullen. Deze kunnen enkel aangevraagd worden in het jaar van uitvoering. Om dit te verifiëren wordt de datum van het factuur gecontroleerd en aangenomen als jaar van uitvoering. Aanvragen moeten voor elk dienstjaar ten laatste binnen zijn op 31 december. Latere aanvragen worden niet aanvaard, ook niet in het volgende dienstjaar.

Keuring gescheiden afvoer

Bij projecten voor de aanleg van gescheiden riolering, waarbij particulieren verplicht hun afvalwater en hemelwater moeten scheiden zal het lokaal bestuur voor eigen rekening een keurder aanstellen. Deze zal bij afloop van het project langskomen om een (éénmalige) keuring van de gescheiden installatie uit te voeren. Wanneer er een herkeuring nodig blijkt te zijn, is deze niet voor rekening van het lokaal bestuur.

Artikel 5

§5.1 De subsidie voor de aanleg van een hemelwaterinstallatie (hemelwaterput + installatie hergebruik) bedraagt 500 euro.

§5.2 De subsidie voor de aanleg van een installatie voor hergebruik van hemelwater op een bestaande hemelwaterput bedraagt 250 euro.

§5.3 De subsidie voor de aanleg van een infiltratievoorziening bedraagt 2,5 euro per m² aangesloten verharde oppervlakte met een maximum van 2.500 euro.

§5.4 Indien het budget onvoldoende blijkt voor het uitbetalen van de subsidies volgens bovenstaande regels wordt het bedrag in verhouding gelijk verdeeld over het totaal aantal aanvragen.

§5.5 De verkregen premie van Fluvius wordt van de gemeentelijke subsidie afgetrokken.

Artikel 6

De subsidie wordt uitbetaald op het einde van het dienstjaar.

Vooraleer over te gaan tot de uitbetaling van de subsidie zal een door de gemeente gemachtigde instantie of ambtenaar zich er van vergewissen dat aan de voorwaarden van het subsidiereglement voldaan is. Blijken deze voorwaarden niet nageleefd, dan zal de subsidie niet uitgekeerd worden. Het is de eigenaar op alle momenten toegestaan om de nodige aanpassingen door te voeren om alsnog voor de subsidie in aanmerking te komen.

Artikel 7

De subsidie wordt aan de eigenaar, gebruiker of huurder (mits toestemming van de eigenaar) van een gebouw gelegen op het grondgebied van Tielt-Winge slechts éénmalig toegekend.

Artikel 8

Het college van burgemeester en schepenen wordt gelast met de uitvoering van deze beslissing.

Artikel 9

Een afschrift van dit besluit zal ter kennisgeving gezonden worden naar:

●         De provinciegouverneur

●         Departement Omgeving, afdeling Milieu-integratie en Subsidiëringen, Centraal Aanspreekpunt voor Lokale Overheden

●         Riobra.

Artikel 10

Deze subsidieregeling treedt in werking vanaf 1 januari 2026.

Artikel 11

Dit reglement wordt bekendgemaakt overeenkomstig artikel 285 e.v. van het Decreet over het lokaal bestuur.

Artikel 12

Deze beslissing is onderworpen aan het bestuurlijk toezicht, zoals dit geregeld wordt in het Decreet over het lokaal bestuur.