Feiten en context

De Truyensvoetweg is opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Tielt als weg nummer 104.

Deze weg is overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen van Tielt 1,6 meter breed.

De weg situeert zich tussen gemeenteweg 99 (Delleweg) en de noordelijke kruising van gemeenteweg 30 (Boschweg) en gemeenteweg 100 (Raeykensweg). Beide wegen zijn tegenwoordig gekend als Berkendreef.

Juridische gronden

●         Decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017.

●         Decreet houdende de gemeentewegen van 3 mei 2019.

●         Gemeenteraadsbeslissing van 19 juni 2025 houdende de voorlopige vaststelling van de verlegging van gemeenteweg 104 opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Tielt.

Adviezen

Er werden van De Lijn, de provincie Vlaams-Brabant en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken geen adviezen ontvangen.

Argumentatie

De huidige toestand

Overeenkomstig de plannen van de Atlas der Buurtwegen van Tielt is het af te schaffen wegsegment van gemeenteweg 104 gelegen op het kadastraal gesitueerde perceel te Tielt-Winge, 1e afdeling, sectie A, nummer 197H, 197N, 197X, 213D en 214A. De gemeenteweg loopt door de huiskavel gekend Berkendreef 2, 3390 Tielt-Winge. De weg is aangeduid in stippellijn, hetgeen duidt op een openbare doch private wegbedding.

Op de plannen deel uitmakend van het dossier is weergegeven dat de weg is gelegen dwars over de huiskavel en dat een woning is gebouwd op de bedding van de weg.

Het college van burgemeester en schepenen leverde op 26 februari 2013 een gunstig stedenbouwkundig attest af voor het uitbreiden van de bestaande woning of de nieuwbouw van een woning.

Het college van burgemeester en schepenen leverde op 29 oktober 2013 een vergunning af voor het bouwen van een ééngezinswoning na afbraak van de bestaande woning.

De gewenste toestand

Het decreet op de gemeentewegen stelt dat het gemeentebestuur dient te waken over de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau. De structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen moet gevrijwaard en verbeterd worden, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften van mobiliteit te voldoen.

Het gemeentewegendecreet en de doelstellingen erin opgenomen, kunnen niet los gezien worden van de algemene visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente. Het beleid is gericht op een duurzame ontwikkeling waarbij de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen worden.

Naar mening van de gemeenteraad zijn er 2 verschillende maatschappelijke activiteiten die dienen afgewogen te worden, namelijk mobiliteit en wonen.

Wat mobiliteit betreft is de gewenste maatschappelijke activiteit het gebruik van gemeenteweg 99 en 104 ten einde de verplaatsingen in het binnengebied tussen de Dorpsstraat, Boekhoutstraat en de noordelijke tak van de Berkendreef te garanderen.

Overeenkomstig het afleveren van het stedenbouwkundig attest en de stedenbouwkundige vergunning in 2013 is dit minstens niet meer mogelijk over de oorspronkelijke bedding. Het bouwjaar van de zonevreemde woning dateert door de nieuwe vergunning van 2015, maar om gebruik te maken van de zonevreemde basisrechten dateert het pand minstens van voor de invoering van het gewestplan Aarschot-Diest. Daardoor wordt aangetoond dat het gebruiken van de oorspronkelijke bedding sinds 1978 hoe dan ook niet meer van toepassing is. Gezien het jarenlange onbruik van de initiële wegbedding is het wat betreft het mobiliteitsaspect wenselijk om rechtszekerheid te creëren zowel voor de gebruikers van de weg als voor de eigenaar van het perceel.

Het woonaspect uit zich in het gegeven dat een woning is geplaatst op het perceel. Het terrein is volgens het gewestplan Aarschot - Diest, vastgesteld bij KB van 7 november 1978 gelegen in agrarisch gebied. De uitgevoerde stedenbouwkundige handelingen zijn in overeenstemming met de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening betreffende de basisrechten voor zonevreemde constructies.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. Het pand betreft een eengezinswoning.

Gezien de opname van de weg in de Atlas der Buurtwegen en de inkleuring van het perceel als agrarisch gebied op basis van het gewestplan Aarschot - Diest dient de gemeenteraad te oordelen over de waarde van de maatschappelijke activiteiten.

Het gemeentebestuur heeft nooit kennis genomen van een klacht omtrent de bebouwing op de wegbedding.

Wellicht is dit te wijten aan het feit dat er een alternatieve ontsluiting is ontstaan om de kavel van de woning te bereiken. De verlenging van deze verbinding kan aansluiten op het laatste gedeelte van gemeenteweg 104 die aansluit op gemeenteweg 99. Zo kan het binnengebied tussen de Dorpsstraat, Boekhoutstraat en de Berkendreef ontsloten blijven.

De gemeenteraad meent dat op basis van deze vaststellingen de maatschappelijke activiteit wonen perfect kan worden gerijmd met de maatschappelijke activiteit mobiliteit. De bedding wordt noordelijk verlegd en behoud een breedte van 1,6 meter over de gehele lengte van de nieuwe bedding. Het eerste gedeelte van de nieuwe bedding is gelegen op de bestaande toegang naar de woning met als adres Berkendreef 2.

Het decreet heeft tot doel om de structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen te vrijwaren en te verbeteren, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften van zachte mobiliteit te voldoen.

Om de doelstelling, vermeld in het eerste lid, te realiseren voeren de gemeenten een geïntegreerd beleid, dat onder meer gericht is op:

1 de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau;

Overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen maakt de weg deel uit van een trage wegverbinding tussen de Berkendreef via de Delleweg (gemeentweg 99) naar de Boekhoutstraat.

De Boekhoutstraat bestaat uit 2 rijvakken in beton. Er is geen fietspad aanwezig. Deze weg is bestemd voor gemotoriseerd verkeer. Gemeenteweg 99 sluit aan op de Boekhoutstraat in het begin van de straat waar deze aftakt van de Dorpsstraat.

Gemeenteweg 104 sluit noordelijk aan op de Berkendreef. De Berkendreef bestaat hier uit een 1-vakbaan in asfalt met een bedding van 4,6 meter (gemeenteweg 30) en loopt via een bocht van 90° noordelijk verder door. Deze weg is bestemd voor gemotoriseerd verkeer. Het gedeelte van gemeenteweg 100 dat start in deze bocht van 90° is een onverharde weg met een bedding van 2,4 meter.

Het is de taak van het gemeentebestuur om te waken over de uitbouw en het behoud van een veilig wegennet op lokaal niveau. Dit is gegarandeerd door de aanwezigheid en de nodige verlegging van gemeenteweg 104. De verlegging van gemeenteweg 104, zoals vervat in het grafisch plan brengt deze doelstelling van het decreet niet in het gedrang. De verbinding blijft behouden maar wordt minimaal verplaatst naar het midden van de toegang van Berkendreef 2 en verplaatst naar de noordoostelijke perceelsgrens van de kadastraal gesitueerde perceel te Tielt-Winge, 1e afdeling, sectie A, nummer 197N, 197X en 238. Daarna wordt er langs de oostelijke perceelsgrens van dat laatste perceel verbinding gemaakt met de bestaande bedding van gemeenteweg 104 die daarna doorloopt naar gemeenteweg 99. Op die manier wordt de verbinding met de Boekhoutstraat gewaarborgd.

De basisstructuur van het wegennet kan aldus als veilig beschouwd worden. Er stelt zich geen probleem in het licht van artikel 3,1° van het Gemeentewegendecreet.

2 de herwaardering en bescherming van een fijnmazig netwerk van trage wegen, zowel op recreatief als op functioneel vlak.

Het plan geeft weer dat de bedding, op het perceel 197X, overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen bebouwd is met een woning.

De gemeenteraad oordeelde reeds dat het maatschappelijk belang van het aspect van mobiliteit (omwille van de opname in de atlas der buurtwegen) en het aspect wonen (gezien de basisrechten van zonevreemde woningen) mits verlegging beide kunnen bestaan. Er moet rekening gehouden worden met het gevoerde vergunningenbeleid op het perceel.

Het netwerk van trage wegen blijft performant gezien de aanwezigheid van gemeenteweg 104, tevens opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Tielt, zij het weliswaar op een gewijzigde plaats.

Het toekomstig gebruiksgenot wordt bijgevolg niet geschaad. Een andere opgelegde doelstelling is de herwaardering en de bescherming van een fijnmazig netwerk van trage wegen zowel op recreatief als functioneel vlak. Deze doelstelling wordt evenmin geschonden. De verbinding blijft behouden maar wordt minimaal verplaatst zoals hierboven gesteld.

De af te schaffen oppervlakte bedraagt 172 m², 88 m², 76 m², 3 m² en 146 m² met in totaliteit een oppervlakte van 485 m².

De nieuw aan te leggen oppervlakte bedraagt 154 m², 23 m², 61 m², 69 m² en 304 m² met in totaliteit een oppervlakte van 611 m².

Gelet op de bijgevoegde plan van 24 maart 2025, zoals opgemaakt door landmetersbureau Intertopo bv.

Het lokaal bestuur dient hiervoor de beleidsrichtlijnen uit artikel 4 van het Decreet houdende Gemeentewegen af te toetsen. De principes uit artikel 4 luiden als volgt:

1. Wijzigingen van het gemeentelijk wegennet staan steeds ten dienste van het algemeen belang;
2. Een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd;
3. De verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen;
4. Wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief;
5. Bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

Het bedoelde af te schaffen en nieuw aan te leggen gedeelte van weg 104 situeert zich overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen van Tielt op de kadastraal gesitueerde percelen te Tielt-Winge, 1e afdeling, sectie A, nummers:

●         197H: in eigendom van Agentschap voor Natuur en Bos, gevestigd Havenlaan 88, 1000 Brussel

●         197N: in eigendom van Agentschap voor Natuur en Bos, gevestigd Havenlaan 88, 1000 Brussel

●         197X: in eigendom van Mellaerts Ingrid en Mellaerts Linda wonende Berkendreef 2, 3390 Tielt-Winge

●         213D: in eigendom van Bulens Kevin wonende Reststraat 38, 3390 Tielt-Winge en Bulens Marcel en Gahy Liliane wonende Boekhoutstraat 45, 3390 Tielt-Winge

●         214: in eigendom van Mellaerts Raymond en Willems Lea wonende Blerebergstraat 107, 3390 Tielt-Winge

●         197M: in eigendom van Agentschap voor Natuur en Bos, gevestigd Havenlaan 88, 1000 Brussel

●         238: in eigendom van Mellaerts Raymond en Willems Lea wonende Blerebergstraat 107, 3390 Tielt-Winge

De eigenaars voegden een gemotiveerde aanvraag toe, waarbij wordt voorgesteld om de bovenvermelde weg deels te wijzigen.

Gelet op de bijgevoegde plannen van 24 maart 2025, zoals opgemaakt door landmetersbureau Intertopo bv.

Volgens de eerste voorwaarde dienen wijzigingen van het gemeentelijk wegennet steeds ten dienste van het algemeen belang te staan.

Als algemene omschrijving kan het algemeen belang nu gezien worden als het tegemoetkomen aan een behoefte die bijdraagt tot een (noodzakelijke) verbetering van de samenleving en de leefomstandigheden van de gemeenschap, en waaraan door privéinitiatief geen oplossing wordt geboden (M. BOSMANS, E. BUYS, J. GHYSELS, J. MOERKERKE, & R. PALMANS, Onteigeningen: de voorafgaande fase, Antwerpen, Intersentia, 2006, 47).

Dit principe veronderstelt, in elk concreet dossier, een belangenafweging aangaande het al dan niet aanwezig zijn van algemeen belang, waarbij veelal ook private belangen aan de orde zijn. Deze belangenafweging dient de doelstellingen van het decreet in acht te nemen en zal leiden tot een gemotiveerde beslissing van de gemeenteraad.

Dergelijke belangenafweging diende ook reeds te worden doorgevoerd onder het regime van de Buurtwegenwet, in hoofdzaak wanneer een vraag tot afschaffing of wijziging voorlag. Zo stelde de Raad van State dat bij de beraadslaging van de gemeenteraad alle in het geding zijnde belangen moesten worden afgewogen, waarbij het openbaar belang primeert. De Raad van State behield zich in deze materie een marginaal toetsingsrecht voor.

Het algemeen belang heeft baat bij het herwaarderen van de gemeenteweg zodat de ontsluiting van het binnengebied terug mogelijk wordt. De bedding is in de officiële atlasregistratie niet meer bruikbaar sinds eind jaren '70. Het openbaar belang heeft echter profijt bij de bereikbaarheid van het gebied en de herwaardering van de weg.

De minimale wijziging schaadt het algemeen belang niet. Er zijn enkel positieve gevolgen voor de toegankelijkheid. Heden is de weg niet toegankelijk gezien de aanwezigheid van de vergunde woning.

De decreetgever heeft gezien artikel 28§2 de bekommernis om in het verleden wederrechtelijke innemingen van wegen ter goeder trouw door particulieren op basis van een schijnbaar rechtmatig uitgereikte vergunning te regulariseren.

Door de verplaatsing van de wegbedding primeert bijgevolg het algemeen belang.

Een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd. Het behoud en de herwaardering van de bestaande verbindingen staat voorop. Aangezien het perceel nu bebouwd wordt en de weg onderbroken is en daardoor onbestaand, zorgt het voorliggend dossier voor een herwaardering van de ontsluiting van het gebied. De eigenlijke verbinding blijft behouden maar wordt minimaal verplaatst om het gebruik opnieuw mogelijk te maken en duurzaam te bestendigen.

De ruimtelijke context van de omgeving is agrarisch gebied. De betrokken weg is gesitueerd in agrarisch gebied. De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin. Het perceel waarop de weg zich bevindt is bebouwd met een woning waarvoor een rechtsgeldige vergunning werd verkregen door de toenmalige bouwheer conform de basisrechten zonevreemde woningen.

De wijziging is minimaal en bevindt zich steeds op dezelfde percelen in eigendom van dezelfde eigenaar. De weg zal niet meer dwars over het perceel gesitueerd zijn maar aan de rand van de betrokken percelen. Door de verplaatsing van de weg naar de zijkant van het perceel worden conflictsituaties met landbouwvoertuigen gereduceerd. De nieuwe bedding loopt grotendeels langs een bestaand bebost perceel. Hierdoor zal het bewerken van de percelen voor agrarische doeleinden niet gestoord worden.

De verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen. Er is geen impact op de verkeersveiligheid ten gevolge van de verlegging. Het zuidelijke gedeelte van gemeenteweg 104 dat bewaard blijft, heeft dezelfde kenmerken als de weg uit dit verleggingsvoorstel. Bovendien verdient de recreatieve gebruiker duidelijkheid over het gebruik van gemeenteweg 104.

De minimale verlegging heeft geen impact op de ontsluiting van andere percelen. De weg is immers in onbruik sedert eind jaren '70.

Wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief. Gemeenteweg 104 is niet gelegen ter hoogte van de gemeentegrens.

Er speelt geen gemeentegrensoverschrijdend perspectief.

Bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

De weg is sinds eind jaren '70 bebouwd. Dit blijkt uit de vergunningen die geregistreerd werden in het vergunningenregister en het pand dat er effectief conform de basisrechten zonevreemde woningen gebouwd werd.

Naar mening van de gemeenteraad zijn er 2 verschillende maatschappelijke activiteiten die dienen afgewogen te worden, namelijk mobiliteit en wonen.

Wat mobiliteit betreft is de gewenste maatschappelijke activiteit het gebruik van gemeenteweg 104 ten einde de verplaatsingen in het binnengebied tussen de Boekhoutstraat en de Berkendreef te garanderen.

Dit is het geval op basis van de verbinding van gemeenteweg 104 met gemeenteweg 99.

Het woonaspect uit zich in het gegeven dat een eengezinswoning is gebouwd op het perceel. Het betreft een zonevreemde woning.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteit wordt uitgevoerd op basis van het vergunningenbeleid van de gemeente Tielt-Winge.

De ruimtelijke behoefte van de eigenaar van het perceel zal beperkt blijven tot het ontsluiten en gebruiken van zijn woonkavel. Het verleggen van een gedeelte van gemeenteweg 104 zal in de feite niets veranderen maar wel meer gebruikszekerheid voor de verlegde bedding teweegbrengen.

De weg is opgenomen in de Atlas der Buurtwegen, de mobiliteitsbehoefte is er bijgevolg. Het gemeentebestuur heeft geen kennis van klachten omtrent de belemmering van de wegbedding en er is met voorliggend dossier een alternatief in de omgeving beschikbaar.

Er is voldaan aan de mobiliteitsbehoefte.

De betrokken percelen zijn in eigendom van:

●         197H: in eigendom van Agentschap voor Natuur en Bos, gevestigd Havenlaan 88, 1000 Brussel

●         197N: in eigendom van Agentschap voor Natuur en Bos, gevestigd Havenlaan 88, 1000 Brussel

●         197X: in eigendom van Mellaerts Ingrid en Mellaerts Linda wonende Berkendreef 2, 3390 Tielt-Winge

●         213D: in eigendom van Bulens Kevin wonende Reststraat 38, 3390 Tielt-Winge en Bulens Marcel en Gahy Liliane wonende Boekhoutstraat 45, 3390 Tielt-Winge

●         214: in eigendom van Mellaerts Raymond en Willems Lea wonende Blerebergstraat 107, 3390 Tielt-Winge

●         197M: in eigendom van Agentschap voor Natuur en Bos, gevestigd Havenlaan 88, 1000 Brussel

●         238: in eigendom van Mellaerts Raymond en Willems Lea wonende Blerebergstraat 107, 3390 Tielt-Winge.

Uit het schattingsverslag van Intertopo Landmetersbureau van 24 maart 2025 blijkt dat er geen meerwaarde is vermits de gemeenteweg 104 deels getroffen is door een vergunde constructie.

Artikel 28§2 van het gemeentewegendecreet bepaald dat de waardevermeerdering wordt geacht nihil te zijn als de gemeenteweg in de feiten verdwenen is, omdat infrastructuren door of in opdracht van de overheid zijn aangelegd of omdat de gemeenteweg werd bebouwd krachtens een rechtsgeldige, niet-vervallen vergunning die werd verleend voor 1 september 2019. Dit is van toepassing voor de verlegging op het perceel kadastraal gekend als afdeling 1, sectie A, nummer 197X. Daarnaast worden waardeverminderingen en waardevermeerderingen ingevolge wijzigingen of verplaatsingen van een gemeenteweg op een goed van dezelfde eigenaar geacht elkaar te neutraliseren. Dit is van toepassing voor de verlegging op de overige percelen.

De gemeenteraad stelde in zitting van 19 juni 2025 de verlegging van gemeenteweg 104 voorlopig vast.

Er werd vanaf 1 juli 2025 tot en met 30 juli 2025 een openbaar onderzoek georganiseerd. Tijdens dit openbaar onderzoek werden geen bezwaarschriften geformuleerd.

Financiële gevolgen

De exacte financiële gevolgen zijn nog niet gekend, deze zijn afhankelijk van de te maken kosten naar aanleiding van onder meer het openbaar onderzoek.

Bijlagen

Het verleggingsdossier van gemeenteweg 104 uit de Atlas der Buurtwegen van Tielt.

Besluit:

eenparig aangenomen.
Artikel 1

De gemeenteraad stelt het ontwerp van grafisch plan tot verlegging van de gemeenteweg, gekend als weg nummer 104 uit de Atlas der Buurtwegen van Tielt, definitief vast.

Artikel 2

Het college van burgemeester en schepenen is gelast met de verdere afhandeling van deze beslissing.

Artikel 3

Deze beslissing is onderworpen aan de regels van bestuurlijk toezicht, zoals bepaald in het Decreet over het lokaal bestuur.