Feiten en context

Het Attenrodschenvoetpad is opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem als weg nummer 74.

Deze weg is overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen 1,65 meter breed.

De weg situeert zich tussen gemeenteweg 34 (zijstraat Binkomstraat) en de grens met de gemeente Glabbeek. Ter hoogte van de gemeentegrens maakt deze weg een verbinding met gemeenteweg 43 opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Glabbeek.

Op het grondgebied van de gemeente Tielt-Winge maakt deze weg tevens een verbinding met de Attenrodestraat via gemeenteweg 80 opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem.

De Kalenbergweg is opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem als weg nummer 82.

Deze weg is overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen 3,3 meter breed.

De weg situeert zich tussen gemeenteweg 75 (Nyselrhodevoetpad) en de Binkomstraat.

Juridische gronden

●         Decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017.

●         Decreet houdende de gemeentewegen van 3 mei 2019.

Adviezen

Geen adviezen.

Argumentatie

De huidige toestand

Overeenkomstig de plannen van de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem is het te verplaatsen wegsegment van gemeenteweg 74 gelegen op het kadastraal gesitueerde perceel te Tielt-Winge, 3e afdeling, sectie C, nummer 88A, gelegen De Doornveld. Dit perceel maakt deel uit van een landbouwbedrijf.

De weg is aangeduid in een volle lijn geflankeerd door een stippellijn, hetgeen duidt op een openbare doch private wegbedding.

Op de plannen deel uitmakend van het dossier is weergegeven dat de weg is gelegen in een boomgaard en dat her en der bomen zijn aangeplant op de bedding.

Op de luchtfoto's is sinds 1971 een boomgaard waarneembaar. Hoewel de luchtfoto niet zeer zuiver is, is een weg waarneembaar tussen de fruitplantage. Op de luchtfoto 1979-1990 is diezelfde weg waarneembaar.

In de praktijk vertoont de weg een kronkelend verloop terwijl de bedding in de Atlas der Buurtwegen een rechte lijn vormt.

Aangenomen kan worden dat de wegbedding minstens sinds het begin van de jaren '70 her en der beplant is.

De gemeenteweg is duidelijk minstens gedeeltelijk in onbruik geraakt gedurende meer dan 30 jaar. Hierover is bij kennis van het gemeentebestuur geen rechterlijke beslissing genomen.

Overeenkomstig de plannen van de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem is het ter verplaatsen wegsegment van gemeenteweg 82 gelegen op de kadastraal gesitueerde percelen te Tielt-Winge, 3e afdeling, sectie C, nummers 114M, 114L, 114Z en 114A2, gelegen Spikdoornveld en Spikdoorneveld.De weg is gesitueerd tussen enkele akkers en langs een landbouwbedrijf.

De weg is aangeduid in een volle lijn geflankeerd door een stippellijn, hetgeen duidt op een openbare doch private wegbedding.

Heden is er geen connectie tussen gemeentewegen 75 en 74. Indien er een verbinding zou zijn tussen deze 2 gemeentewegen zou dit een ontsluiting van het volledige binnengebied tussen de Nijselrodestraat en de Attenrodestraat kunnen betekenen.

De gewenste toestand

Het algemeen belang heeft baat bij een toegankelijke gemeenteweg 74 zodat de verbinding tussen gemeenteweg 43 te Attenrode en gemeenteweg 34 te Meensel-Kiezegem terug mogelijk wordt.

Tevens is het algemeen belang gebaat bij een verbinding gerealiseerd tussen de Nijselrodestraat via gemeenteweg 75, de Hoefstraat via gemeenteweg 43, de Attenrodestraat via gemeenteweg 80 en de Binkomstraat via gemeenteweg 34.

Deze laatste zou een herstel betekenen van de op 20 december 1876 afgeschafte verbinding tussen het traject van gemeentewegen 82 en 34 uit de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem.

1) Wat betreft gemeenteweg 74

Op het plan wordt de verbinding geplaatst ter hoogte van de zuid-, oost- en noordelijke perceelsgrenzen van de kadastraal gesitueerde perceel te Tielt-Winge, 3e afdeling, sectie C, nummer 88A.

Het decreet op de gemeentewegen stelt dat het gemeentebestuur dient te waken over de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau. De structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen moet gevrijwaard en verbeterd worden, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften van mobiliteit te voldoen.

Het gemeentewegendecreet en de doelstellingen erin opgenomen kunnen niet los gezien worden van de algemene visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente. Het beleid is gericht op een duurzame ontwikkeling waarbij de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen worden.

Naar mening van de gemeenteraad zijn er 2 verschillende maatschappelijke activiteiten die dienen afgewogen te worden, namelijk mobiliteit en landbouw.

Wat mobiliteit betreft is de gewenste maatschappelijke activiteit het gebruik van gemeenteweg 74 ten einde de verplaatsingen in het binnengebied tussen de Nijselrodestraat - Hoefstraat - Attenrodestraat - Binkomstraat te garanderen. Overeenkomstig de luchtfoto's lijkt dit al niet meer mogelijk op de initiële bedding minstens sinds de jaren '70. Sinds 1971 is de boomgaard waarneembaar op de luchtfoto.

Ondanks het jarenlange onbruik van de initiële wegbedding blijft het wat betreft het mobiliteitsaspect wenselijk om deze verbinding te behouden.

Het landbouwaspect uit zich in het gegeven dat een boomgaard is aangeplant op het perceel. Het perceel is gesitueerd in agrarisch gebied.

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteit wordt uitgevoerd in het kader van een in uitbating zijnd leefbaar landbouwbedrijf.

De activiteit is functioneel inpasbaar in de bestaande context, in de onmiddellijke omgeving worden meerdere gronden bewerkt voor agrarische doeleinden.

Gezien de opname van de weg in de Atlas der Buurtwegen en de inkleuring van het perceel als agrarisch gebied op basis van het gewestplan Aarschot - Diest oordeelt de gemeenteraad dat de maatschappelijke activiteiten gelijkwaardig zijn.

Het decreet heeft tot doel om de structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen te vrijwaren en te verbeteren, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften aan zachte mobiliteit te voldoen.

Om de doelstelling, vermeld in het eerste lid, te realiseren voeren de gemeenten een geïntegreerd beleid, dat onder meer gericht is op:

1° de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau;

Overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen maakt de weg deel uit van een trage wegverbinding tussen de Binkomstraat - Attenrodestraat en Hoefstraat. Om te waken over de uitbouw en het behoud van een veilig wegennet op lokaal niveau is het aangewezen dat deze verbinding overeenkomstig de Atlasligging of licht gewijzigde ligging behouden blijft.

De Binkomstraat is deels binnen en deels buiten de bebouwde kom gelegen. Het betreft een betonbaan bestaande uit 2 rijvakken waar gemotoriseerd verkeer mogelijk is. Hierlangs is een door een smalle grasberm afgescheiden fietspad gesitueerd. Ter hoogte van de kern van Meensel is dit fietspad aanliggend zonder grasbermpje.

De Nijselrodestraat is een smalle landelijke weg die gelegen is buiten de bebouwde kom. De rijweg is aangelegd in asfalt en bevat 1 rijvak. Deze straat beschikt niet over voetgangers- en fietsvoorzieningen.

Hetzelfde geldt voor de Hoefstraat, met dit verschil dat deze straat aangelegd is in beton.

 De Attenrodestraat is deels binnen en deels buiten de bebouwde kom gelegen. Het betreft een betonbaan bestaande uit 2 rijvakken waar gemotoriseerd verkeer mogelijk is. Hierlangs is een aanliggend fietspad gesitueerd.

Het ontvlechtingsprincipe is een belangrijk verkeersplanologisch systeem tot het realiseren van veilig verkeer. Door de nieuwe verbinding, de wegbreedte bedraagt 1,65 meter, wordt autobereikbaarheid onrechtstreeks en extern ingevuld. Deze nieuwe korte weg wordt weerhouden voor fietsers en voetgangers.

Het nieuwe tracé van gemeenteweg 74 heeft een inpassing gekregen in het netwerk tussen de gemeentewegen 34, 75, 80 en 43, opgenomen in de atlas der buurtwegen van Meensel-Kiezegem en Attenrode.

De basisstructuur van het wegennet kan aldus als veilig beschouwd worden. Er stelt zich geen probleem in het licht van artikel 3,1° van het Gemeentewegendecreet.

2° de herwaardering en bescherming van een fijnmazig netwerk van trage wegen, zowel op recreatief als op functioneel vlak.

Het plan geeft weer dat de bedding overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen beplant is met fruitbomen.

Gezien de aanplant sinds de jaren '70 is het aangewezen dat de gemeenteraad maatregelen neemt ter herwaardering en bescherming van de gemeenteweg.

De gemeenteraad oordeelde reeds dat het maatschappelijk belang van het aspect van mobiliteit (omwille van de opname in de atlas der buurtwegen) en de landbouwactiviteit (gezien de gewestplanbestemming van het perceel) gelijkwaardig zijn.

Een herwaardering van de weg bestaat in een verplaatsing van de bedding naar de perceelsgrens zoals weergegeven op het plan.

Een verplaatsing naar de perceelsgrens dient de beide maatschappelijke belangen, namelijk het mobiliteitsaspect wat betreft de volledige toegankelijkheid van de bedding conform een officieel goedgekeurd plan; anderzijds het landbouwaspect vermits de landbouwer in kwestie optimaal gebruik kan maken van het landbouwperceel.

Dergelijke maatregel staat ten dienste van de bescherming van het fijnmazig netwerk vermits de ontsluiting en connectie tussen de Binkomstraat - Attenrodestraat en Hoefstraat gegarandeerd blijven.

De verplaatsing is minimaal en slechts richting de perceelsgrenzen. In de huidige toestand is de officiële bedding minstens sinds de jaren '70 niet bruikbaar. De trage weggebruiker heeft baat bij de aanleg van een duidelijk en officieel traject. De minimale wijziging brengt de behoefte van de trage weggebruiker niet in het gedrang, diens behoefte is immers zich kunnen verplaatsen in het binnengebied. De bedding van gemeenteweg 74 is overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen 1,65 meter breed; de gewijzigde bedding hanteert dezelfde wegbreedte.

Het toekomstig gebruiksgenot wordt bijgevolg niet geschaad.

De bedding overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen is 232 m² groot; de bedding overeenkomstig de nieuwe ligging is 379 m² groot.

Gelet op de bijgevoegde plannen en motivatienota van 26 maart 2024, zoals opgemaakt door landmeetkantoor Van De Velde - Peeters.

Het lokaal bestuur dient hiervoor de beleidsrichtlijnen uit artikel 4 van het Decreet houdende Gemeentewegen af te toetsen. De principes uit artikel 4 luiden als volgt:

1. Wijzigingen van het gemeentelijk wegennet staan steeds ten dienste van het algemeen belang;

2. Een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd;

3. De verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen;

4. Wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief;

5. Bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

Volgens de eerste voorwaarde dienen wijzigingen van het gemeentelijk wegennet steeds ten dienste van het algemeen belang te staan.

Als algemene omschrijving kan het algemeen nu gezien worden als het tegemoetkomen aan een behoefte die bijdraagt tot een (noodzakelijke) verbetering van de samenleving en de leefomstandigheden van de gemeenschap, en waaraan door privéinitiatief geen oplossing wordt geboden (M. BOSMANS, E. BUYS, J. GHYSELS, J. MOERKERKE, & R. PALMANS, Onteigeningen: de voorafgaande fase, Antwerpen, Intersentia, 2006, 47).

Dit principe veronderstelt, in elk concreet dossier, een belangenafweging aangaande het al dan niet aanwezig zijn van algemeen belang, waarbij veelal ook private belangen aan de orde zijn. Deze belangenafweging dient de doelstellingen van het decreet in acht te nemen en zal leiden tot een gemotiveerde beslissing van de gemeenteraad.

Dergelijke belangenafweging diende ook reeds te worden doorgevoerd onder het regime van de Buurtwegenwet, in hoofdzaak wanneer een vraag tot afschaffing of wijziging voorlag. Zo stelde de Raad van State dat bij de beraadslaging van de gemeenteraad alle in het geding zijnde belangen moesten worden afgewogen, waarbij het openbaar belang primeert. De Raad van State behield zich in deze materie een marginaal toetsingsrecht voor.

Het algemeen belang heeft baat bij het herwaarderen van de gemeenteweg zodat de ontsluiting van het binnengebied terug mogelijk wordt. De bedding is in de officiële atlasregistratie niet meer bruikbaar sinds de jaren '70. Het openbaar belang heeft echter profijt bij de bereikbaarheid van het gebied en de herwaardering van de weg.

De minimale wijziging schaadt het algemeen belang niet. Er zijn enkel positieve gevolgen voor de toegankelijkheid. Heden is de weg niet toegankelijk gezien de aanplant.

De bedding overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen is gelegen tussen de fruitbomen. De gewijzigde bedding is gelegen aan de rand van de fruitplantage en aan de rand van een bosje. Naar belevingswaarde is hier geen verschil.

Overeenkomstig de topografische kaarten zijn de beide inplantingen gesitueerd op dezelfde hoogtelijnen.

Het private belang van de betrokken landbouwer is wellicht het afschaffen van de weg en het niet aanpassen van de fruitplantage. Het is echter zo dat de bedding al sinds de jaren '70 onbruikbaar is overeenkomstig de Atlasregistratie. De landbouwer heeft geen belang bij een heropening van de weg op zijn perceel gezien het onbruik, maar heeft geen bezwaar tegen de heropening op de voorgestelde locatie.

Door de verplaatsing van de wegbedding primeert bijgevolg het algemeen belang.

Een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd.

De ruimtelijke context van de omgeving is agrarisch gebied en natuurgebied. De betrokken weg is gesitueerd in agrarisch gebied. Het perceel waarop de weg zich bevindt is volledig aangeplant met een boomgaard.

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteit wordt uitgevoerd in het kader van een in uitbating zijnd leefbaar landbouwbedrijf.

De activiteit is functioneel inpasbaar in de bestaande context, in de onmiddellijke omgeving worden meerdere gronden bewerkt voor agrarische doeleinden.

Zoals reeds eerder gesteld zijn zowel het landbouwkundig belang gezien de gewestplanbestemming van het gebied als het mobiliteitsbelang gezien de registratie van de weg in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem gelijkwaardig.

Het is niet denkbaar dat de gebruiker van de weg een nadeel zal ondervinden van de wijziging. De wijziging is minimaal en bevindt zich op hetzelfde perceel. De weg zal niet meer dwars over het perceel en dwars door de plantage gesitueerd zijn maar aan de rand van de plantage.

Het is eerder denkbaar dat de gebruiker een voordeel zal ondervinden bij deze verplaatsing. Hij wordt niet meer dwars door een fruitplantage gestuurd. Dit komt de veiligheid van de gebruiker van de weg ten goede. Door de verplaatsing van de weg naar de zijkant van het perceel worden conflictsituaties met landbouwvoertuigen gereduceerd. Zoals weergegeven op het plan doorkruist de weg overeenkomstig de Atlasligging meerdere rijen fruitbomen. Zowel de landbouwer als de gebruiker zouden op meerdere kruisingen van weg en rijen bomen attentief moeten zijn op een beperkte uitwijkruimte. Dit wordt vermeden aan de zijdelingse grenzen, waar men over meer uitwijkruimte beschikt.

De verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen.

De verplaatsing komt de verkeersveiligheid op het perceel ten goede.

De gebruiker van de weg wordt niet meer dwars door een fruitplantage gestuurd. Dit is veiliger voor de gebruiker. Door de verplaatsing van de weg naar de zijkant van het perceel worden conflictsituaties met landbouwvoertuigen gereduceerd. Zoals weergegeven op het plan doorkruist de weg overeenkomstig de Atlasligging meerdere rijen fruitbomen. Zowel de landbouwer als de gebruiker zouden op meerdere kruisingen van weg en rijen bomen attentief moeten zijn op een beperkte uitwijkruimte. Dit wordt vermeden aan de zijdelingse grenzen, waar men over meer uitwijkruimte beschikt.

Zoals reeds eerder is gesteld is de aanwezigheid van de weg in het trage wegennet gewenst vermits deze zorgt voor een trage ontsluiting van het binnengebied Nijselrodestraat - Binkomstraat - Attenrodestraat - Hoefstraat.

De minimale verplaatsing heeft geen impact op de ontsluiting van andere percelen. De verplaatsing wordt uitgevoerd op hetzelfde perceel. De verbindingen met de aansluitende wegen 34, 80 en 43 blijven behouden.

Wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief.

Gemeenteweg 74 is gelegen ter hoogte van de grens met de gemeente Glabbeek en maakt de verbinding met gemeenteweg 43 op het grondgebied van deze gemeente.

In het verleden benadrukte het gemeentebestuur reeds het belang van het behoud van deze verbinding met Glabbeek aan de hand van gemeenteweg 43. De gemeente Glabbeek besloot op 31 december 2022 tot de gedeeltelijke opheffing en verlegging van deze weg. Door de koppeling van dit dossier aan huidig voorliggend dossier kan de gebruiker zich begeven van Glabbeek naar Tielt-Winge of omgekeerd.

De gekende bedding in de Atlas der Buurtwegen is minstens sinds begin jaren '70 niet bruikbaar. Het is aangewezen de weg te herwaarderen naar de voorgestelde ligging rekening houdend met de gelijkwaardige maatschappelijke activiteiten en het spelend algemeen belang gezien de waarde in het gemeentegrensoverschrijdend trage wegennetwerk.

Bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

Op de luchtfoto's is sinds 1971 een boomgaard waarneembaar. Hoewel de luchtfoto niet zeer zuiver is, is een weg waarneembaar tussen de fruitplantage. Op de luchtfoto 1979-1990 is diezelfde weg waarneembaar.

In de praktijk vertoont de weg een kronkelend verloop terwijl de bedding in de Atlas der Buurtwegen een rechte lijn vormt.

Aangenomen kan worden dat de wegbedding minstens sinds het begin van de jaren '70 her en der beplant is.

De gemeenteweg is duidelijk minstens gedeeltelijk in onbruik geraakt gedurende meer dan 30 jaar. Hierover is bij kennis van het gemeentebestuur geen rechterlijke beslissing genomen.

Naar mening van de gemeenteraad zijn er 2 verschillende maatschappelijke activiteiten die dienen afgewogen te worden, namelijk mobiliteit en landbouw.

Wat mobiliteit betreft is de gewenste maatschappelijke activiteit het gebruik van gemeenteweg 74 ten einde de verplaatsingen in het binnengebied tussen de Nijselrodestraat - Hoefstraat - Attenrodestraat - Binkomstraat te garanderen. Overeenkomstig de luchtfoto's lijkt dit al niet meer mogelijk op de initiële bedding minstens sinds de jaren '70. Sinds 1971 is de boomgaard waarneembaar op de luchtfoto.

Ondanks het jarenlange onbruik van de initiële wegbedding blijft het wat betreft het mobiliteitsaspect wenselijk om deze verbinding in deze of gewijzigde zin te behouden. De ruimtelijke behoefte van de weggebruiker is het beschikbaar zijn van een veilige wegbedding die een kwalitatieve breedte heeft.

Dit wordt aan de gebruiker aangeboden aan de hand van voorliggend wijzigingsvoorstel. De bedding is 1,65 meter breed en is gesitueerd aan de rand van een landbouwperceel waar de conflicten met landbouwvervoer tot een minimum herleid worden.

Het landbouwaspect uit zich in het gegeven dat een boomgaard is aangeplant op het perceel. Het perceel is gesitueerd in agrarisch gebied.

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteit wordt uitgevoerd in het kader van een in uitbating zijnd leefbaar landbouwbedrijf.

De ruimtelijke behoefte van de uitbater van de plantage is het gebruik van zijn perceel op een efficiënte wijze. Dit zal zich tevens uiten in een verplaatsing van de weg richting de perceelsrand vermits de weg op deze wijze de plantage niet meer doorkruist.

Het is niet denkbaar dat de behoefte in de toekomst zal wijzigen. De weg is opgenomen in de Atlas der Buurtwegen, de mobiliteitsbehoefte is er bijgevolg. De bestemming van het perceel, agrarisch gebied, laat geen andere dan landbouwactiviteiten toe.

De wijziging komt de ruimtelijke behoefte van alle verschillende maatschappelijke activiteiten ten goede.

2) Wat betreft gemeenteweg 82

Op het plan wordt de verbinding geplaatst ter hoogte van de zuidelijke perceelsgrenzen van het kadastraal gesitueerde perceel te Tielt-Winge, 3e afdeling, sectie C, nummers 108, 107C, 95A, 97A en 98A.

Het decreet op de gemeentewegen stelt dat het gemeentebestuur dient te waken over de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau. De structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen moet gevrijwaard en verbeterd worden, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften van mobiliteit te voldoen.

Het gemeentewegendecreet en de doelstellingen erin opgenomen kunnen niet los gezien worden van de algemene visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente. Het beleid is gericht op een duurzame ontwikkeling waarbij de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen worden.

Naar mening van de gemeenteraad zijn er 2 verschillende maatschappelijke activiteiten die dienen afgewogen te worden, namelijk mobiliteit en landbouw.

Wat mobiliteit betreft is de gewenste maatschappelijke activiteit het gebruik van gemeenteweg 82 ten einde de verplaatsingen in het binnengebied tussen de Nijselrodestraat en de Binkomstraat via gemeenteweg 75, tevens opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem.

Parallel aan het traject van gemeentewegen 75 en 82 is het traject van de gemeentewegen 34, 74 (Meensel-Kiezegem) en 43 (Attenrode) gelegen tussen de Binkomstraat en de Hoefstraat, op het grondgebied van de gemeente Glabbeek.

Momenteel is er geen connectie tussen de beide trajecten.

Dit is vatbaar voor verbetering door een connectie te maken tussen deze trajecten zodat het volledige binnengebied ontsloten wordt.

Het landbouwaspect uit zich in het gegeven dat de percelen waarop de weg gesitueerd is, gesitueerd zijn in agrarisch gebied en agrarisch gebied met overdruk ontginningsgebied.

De percelen worden bewerkt als akker.

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteiten wordt uitgevoerd in het kader van in uitbating zijnde leefbare landbouwbedrijven.

De activiteiten zijn functioneel inpasbaar in de bestaande context, in de onmiddellijke omgeving worden meerdere gronden bewerkt voor agrarische doeleinden.

Gezien de opname van de weg in de Atlas der Buurtwegen en de inkleuring van het perceel als agrarisch gebied op basis van het gewestplan Aarschot - Diest oordeelt de gemeenteraad dat de maatschappelijke activiteiten gelijkwaardig zijn.

Het decreet heeft tot doel om de structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen te vrijwaren en te verbeteren, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften aan zachte mobiliteit te voldoen.

Om de doelstelling, vermeld in het eerste lid, te realiseren voeren de gemeenten een geïntegreerd beleid, dat onder meer gericht is op:

1° de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau;

Overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen maakt de weg deel uit van een trage wegverbinding tussen de Binkomstraat en de Nijselrodestraat. Om te waken over de uitbouw en het behoud van een veilig wegennet op lokaal niveau is het aangewezen dat deze verbinding overeenkomstig de Atlasligging of licht gewijzigde ligging behouden blijft.

De Binkomstraat is deels binnen en deels buiten de bebouwde kom gelegen. Het betreft een betonbaan bestaande uit 2 rijvakken waar gemotoriseerd verkeer mogelijk is. Hierlangs is een door een smalle grasberm afgescheiden fietspad gesitueerd. Ter hoogte van de kern van Meensel is dit fietspad aanliggend zonder grasbermpje.

De Nijselrodestraat is een smalle landelijke weg die gelegen is buiten de bebouwde kom. De rijweg is aangelegd in asfalt en bevat 1 rijvak. Deze straat beschikt niet over voetgangers- en fietsvoorzieningen.

Hetzelfde geldt voor de Hoefstraat, met dit verschil dat deze straat aangelegd is in beton.

De Attenrodestraat is deels binnen en deels buiten de bebouwde kom gelegen. Het betreft een betonbaan bestaande uit 2 rijvakken waar gemotoriseerd verkeer mogelijk is. Hierlangs is een aanliggend fietspad gesitueerd.

Door de verlegging van gemeenteweg 82, opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem worden deze trajecten onderling verbonden en dient men zich niet meer langs de Binkomstraat, Nijselrodestraat en Hoefstraat te begeven om deze trajecten aan te doen.

Het ontvlechtingsprincipe is een belangrijk verkeersplanologisch systeem tot het realiseren van veilig verkeer. Door de nieuwe verbinding, de wegbreedte bedraagt 1,65 meter, wordt autobereikbaarheid onrechtstreeks en extern ingevuld. Deze nieuwe korte weg wordt weerhouden voor fietsers en voetgangers.

Het nieuwe tracé van gemeenteweg 82 heeft een inpassing gekregen in het netwerk tussen de gemeentewegen 34, 74, 75, 80 en 43, opgenomen in de atlas der buurtwegen van Meensel-Kiezegem en Attenrode.

De basisstructuur van het wegennet kan aldus als veilig beschouwd worden. Er stelt zich geen probleem in het licht van artikel 3,1° van het Gemeentewegendecreet.

2° de herwaardering en bescherming van een fijnmazig netwerk van trage wegen, zowel op recreatief als op functioneel vlak.

Het plan geeft weer dat de bedding overeenkomstig de ligging Atlas der Buurtwegen aanwezig is op terrein. De weg is noch belemmerd, noch afgesloten.

De gemeenteraad oordeelde reeds dat het maatschappelijk belang van het aspect van mobiliteit (omwille van de opname in de atlas der buurtwegen) en de landbouwactiviteit (gezien de gewestplanbestemming van het perceel) gelijkwaardig zijn.

Het trage wegennet heeft de potentie om geoptimaliseerd te worden door een verbinding te creëren tussen de trajecten van gemeentewegen 34, 74, 80 en 43 enerzijds en het traject 75 en 82 anderzijds.

Hierdoor wordt het volledige binnengebied tussen de Nijselrodestraat, Binkomstraat, Attenrodestraat en Hoefstraat ontsloten.

Deze realisatie zou echter in het nadeel zijn van de aanwezige landbouwactiviteit, waarvan zoals reeds gesteld geconcludeerd wordt dat deze op gelijke voet staat met de mobiliteitsfactor.

De creatie van een bijkomende weg zou een veelheid aan wegen binnen het gebied betekenen en de aanwezige landbouwsector onevenredig belasten. Aan de hand van de luchtfoto kan geconcludeerd worden dat de kadastraal gesitueerde percelen te Tielt-Winge, 3e afdeling, sectie C, nummers 95A, 97A, 98A, 105B, 106C, 106D, 107B, 107C, 108, 109, 110, 111E (deels), 112G (deels), 112H (deels), 114A2, 11G2 (deels), 114H2 (deels), 114L2 (deels), 114N (deels), 114P (deels) en 114Z bewerkt worden als 1 perceel met uitzondering van de wegbedding van gemeenteweg 82.

Aan deze disproportionaliteit kan tegemoet gekomen worden door de huidige bedding van gemeenteweg 82 af te schaffen en te verplaatsen tussen de gemeentewegen 75 en 74.

Een verplaatsing naar de perceelsgrens ter hoogte van de kadastraal gesitueerde percelen te Tielt-Winge, 3e afdeling, sectie C, nummers 108, 107C, 95A, 97A en 98A dient de beide maatschappelijke belangen, namelijk het mobiliteitsaspect wat betreft de volledige toegankelijkheid van het binnengebied conform een officieel goedgekeurd plan; anderzijds het landbouwaspect vermits de landbouwer in kwestie optimaal gebruik kan maken van het landbouwperceel.

Het ontwerp met diens keuze voor verplaatsing naar de voorliggende locatie overtroeft het behoud en de herwaardering van de weg op de locatie overeenkomstig deze in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem. Immers wordt een verbinding van het binnengebied tussen de gemeentewegen 74 en 75 gerealiseerd, daar waar het overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen totaal gescheiden trajecten waren. Door het verleggingsdossier wordt een netwerk gecreëerd.

Dergelijke maatregel staat ten dienste van de bescherming van het fijnmazig netwerk vermits de ontsluiting en connectie tussen de Nijselrodestraat - Binkomstraat - Attenrodestraat en Hoefstraat gegarandeerd blijven.

De trage weggebruiker heeft baat bij de aanleg van een netwerk. De afschaffing van de huidige bedding van weg 82 brengt de behoefte van de trage weggebruiker niet in het gedrang, diens behoefte is immers zich kunnen verplaatsen in het binnengebied.

Het toekomstig gebruiksgenot wordt bijgevolg niet geschaad.

De bedding overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen is 789 m² groot; de bedding overeenkomstig de nieuwe ligging is deze 618 m² groot.

Gelet op de bijgevoegde plannen en motivatienota van 26 maart 2024, zoals opgemaakt door landmeetkantoor Van De Velde - Peeters.

Het lokaal bestuur dient hiervoor de beleidsrichtlijnen uit artikel 4 van het Decreet houdende Gemeentewegen af te toetsen. De principes uit artikel 4 luiden als volgt:

1. Wijzigingen van het gemeentelijk wegennet staan steeds ten dienste van het algemeen belang;

2. Een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd;

3. De verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen;

4. Wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief;

5. Bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

Volgens de eerste voorwaarde dienen wijzigingen van het gemeentelijk wegennet steeds ten dienste van het algemeen belang te staan.

Als algemene omschrijving kan het algemeen nu gezien worden als het tegemoetkomen aan een behoefte die bijdraagt tot een (noodzakelijke) verbetering van de samenleving en de leefomstandigheden van de gemeenschap, en waaraan door privéinitiatief geen oplossing wordt geboden (M. BOSMANS, E. BUYS, J. GHYSELS, J. MOERKERKE, & R. PALMANS, Onteigeningen: de voorafgaande fase, Antwerpen, Intersentia, 2006, 47).

Dit principe veronderstelt, in elk concreet dossier, een belangenafweging aangaande het al dan niet aanwezig zijn van algemeen belang, waarbij veelal ook private belangen aan de orde zijn. Deze belangenafweging dient de doelstellingen van het decreet in acht te nemen en zal leiden tot een gemotiveerde beslissing van de gemeenteraad.

Dergelijke belangenafweging diende ook reeds te worden doorgevoerd onder het regime van de Buurtwegenwet, in hoofdzaak wanneer een vraag tot afschaffing of wijziging voorlag. Zo stelde de Raad van State dat bij de beraadslaging van de gemeenteraad alle in het geding zijnde belangen moesten worden afgewogen, waarbij het openbaar belang primeert. De Raad van State behield zich in deze materie een marginaal toetsingsrecht voor.

De private belangen in dit dossier betreffen de afschaffing en verplaatsing van gemeenteweg 82 opgenomen in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem. Het private belang zou echter enkel een voordeel halen uit het zuiver afschaffen van de gemeenteweg 82. Op die manier zou het perceelgebruik van de kwestige eigendommen worden geoptimaliseerd. Dit is echter niet het geval. In het voorliggende ontwerp wordt de afschaffing echter gekoppeld aan een verplaatsing van deze weg in het verlengde van gemeenteweg 75 richting gemeenteweg 74 waardoor zoals eerder gesteld een netwerk gecreëerd wordt. Het is duidelijk dat het algemeen belang primeert.

Het bijkomend creëren van een nieuwe weg zonder de verplaatsing van de bestaande zou maken dat de verhouding tussen de maatschappelijke activiteiten mobiliteit en landbouw volledig scheef getrokken zou worden. De gemeenteraad oordeelde dat deze zich op gelijke voet verhouden. De afwezigheid van een verlegging van weg 82 zou nefast negatieve gevolgen hebben voor de landbouwsector door het overaanbod aan wegen ten opzichte van bewerkbaar landbouwareaal dat verdwijnt.

Het algemeen belang wordt des te meer vermoed vermits op de nieuw aan te leggen bedding een publiek recht van doorgang gecreëerd wordt.

Een arrest van de Raad van State (RvS 16 december 2003, nr. 126.447, VZW Durme) geeft als volgt invulling aan het begrip algemeen belang: belang van het algemeen om als vanouds van het landschappelijk schoon te kunnen blijven genieten. Deze stelling is minstens gelinkt aan de ladder van Lansink, namelijk behoud, verplaatsing, afschaffing. Door het verplaatsen van de gemeenteweg waardoor een verbinding in het binnengebied tussen de gemeentewegen 74 en 75 zal men kunnen blijven genieten van de rust en stilte die hier aanwezig is. Het traject is gesitueerd langs een bosje dat in eigendom van Natuurpunt is en ook door deze instantie beheerd wordt. Er bevinden zich tevens ook heel wat boomgaarden langs de bedding.

Het algemeen belang wordt beter gediend door het verleggen van de gemeenteweg.

Er zijn enkel positieve gevolgen voor de toegankelijkheid. De bereikbaarheid van het binnengebied wordt geoptimaliseerd.

De bedding overeenkomstig de Atlas der Buurtwegen is gelegen in een veld. De gewijzigde bedding is gelegen de rand van dit veld en aan de rand van een bosje. Naar recreatieve belevingswaarde is hier geen verschil.

Overeenkomstig de topografische kaarten zijn de beide inplantingen gesitueerd op verschillende hoogtelijnen.

De huidige ligging van gemeenteweg 82 kent een hellend verloop. Dit heeft zowel voor- als nadelen.

Het voordeel is de uitzichtwaarde op het hoogste punt, dat een uitzicht biedt over de open ruimte in de omgeving. Hetzelfde uitzicht wordt echter geboden vanaf het parallel punt op gemeenteweg 34. In dat opzicht wordt het voordeel geneutraliseerd.

Een nadeel is de toegankelijkheid voor bepaalde groepen van trage weggebruikers die zich moeten wagen aan de helling en meer baat hebben bij een vlak parcours zoals het voorstel omtrent de verlegging van weg 82 tussen de wegen 74 en 75.

Het private belang van de betrokken landbouwer is wellicht het afschaffen van de weg zodat de akker zonder meer in totaliteit kan bewerkt worden. De landbouwer heeft geen bezwaar tegen de heropening op de voorgestelde locatie.

Door de verplaatsing van de wegbedding primeert bijgevolg het algemeen belang.

Een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd.

De ruimtelijke context van de omgeving is agrarisch gebied, agrarisch gebied met overdruk ontginningsgebied en natuurgebied. De betrokken weg is gesitueerd in agrarisch gebied en agrarisch gebied met overdruk ontginningsgebied.

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteit wordt uitgevoerd in het kader van een in uitbating zijnde leefbare landbouwbedrijven.

De activiteit is functioneel inpasbaar in de bestaande context, in de onmiddellijke omgeving worden meerdere gronden bewerkt voor agrarische doeleinden.

Zoals reeds eerder gesteld zijn zowel het landbouwkundig belang gezien de gewestplanbestemming van het gebied als het mobiliteitsbelang gezien de registratie van de weg in de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem gelijkwaardig.

Het is niet denkbaar dat de gebruiker van de weg een nadeel zal ondervinden van de voorgestelde wijziging. De wijziging bevindt zich aansluitend op gemeenteweg 75 en biedt een verbinding aan met gemeenteweg 74.

Het is eerder denkbaar dat de gebruiker een voordeel zal ondervinden bij deze verplaatsing. Hij moet niet meer langs de drukke Binkomstraat of Nijselrodestraat om aansluitend de trage wegen 34, 74 en 43 te bezoeken. Dit komt de veiligheid van de gebruiker van de weg ten goede.

Door de verplaatsing van de weg naar de zijkant van het perceel worden conflictsituaties met landbouwvoertuigen tevens gereduceerd. Dit wordt vermeden aan de zijdelingse grenzen, waar men over meer uitwijkruimte beschikt.

De verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen.

De verplaatsing komt de verkeersveiligheid op het perceel ten goede.

De trage weggebruiker moet niet meer langs de drukke Binkomstraat of Nijselrodestraat om aansluitend de trage wegen 34, 74 en 43 te bezoeken. Dit komt de veiligheid van de gebruiker van de weg ten goede.

Door de verplaatsing van de weg naar de zijkant van het perceel worden conflictsituaties met landbouwvoertuigen tevens gereduceerd. Dit wordt vermeden aan de zijdelingse grenzen, waar men over meer uitwijkruimte beschikt.

Zoals reeds eerder is gesteld is de aanwezigheid van de weg in het trage wegennet gewenst vermits deze zorgt voor een trage ontsluiting van het binnengebied Nijselrodestraat - Binkomstraat - Attenrodestraat - Hoefstraat.

De minimale verplaatsing heeft geen impact op de ontsluiting van andere percelen. De betrokken eigenaars zijn akkoord met de voorgestelde wijziging zodat kan geconcludeerd worden dat de ontsluiting van de percelen geen probleem vormt.

De verplaatsing wordt uitgevoerd op in de onmiddellijke omgeving. De verbindingen met de aansluitende weg 75 wordt behouden. De verbinding met de wegen 34, 74, 80 (op het grondgebied van Tielt-Winge) en 43 (op het grondgebied van Glabbeek) wordt gerealiseerd.

Wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief.

Gemeenteweg 82 is gelegen in de buurt van de grens met de gemeente Glabbeek via gemeenteweg 75.

In het verleden benadrukte het gemeentebestuur reeds het belang van de creatie van een netwerk en pleitte voor een licht gewijzigd behoud van gemeenteweg 74 (Tielt-Winge) en het licht gewijzigd behoud van gemeenteweg 43 (Glabbeek).

Door de koppeling van dit dossier aan huidig voorliggend dossier kan de gebruiker zich begeven van Glabbeek naar Tielt-Winge of omgekeerd.

Het is aangewezen de weg te herwaarderen naar de voorgestelde ligging rekening houdend met de gelijkwaardige maatschappelijke activiteiten en het spelend algemeen belang gezien de waarde in het gemeentegrensoverschrijdend trage wegennetwerk.

Bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

Naar mening van de gemeenteraad zijn er 2 verschillende maatschappelijke activiteiten die dienen afgewogen te worden, namelijk mobiliteit en landbouw.

Wat mobiliteit betreft is de gewenste maatschappelijke activiteit het gebruik van gemeenteweg 82 ten einde de verplaatsingen in het binnengebied tussen de Nijselrodestraat en de Binkomstraat te garanderen.

De potentiële waarde van het te verplaatsen wegdeel is groot. Door de verplaatsing wordt een netwerk gecreëerd tussen de Binkomstraat, de Hoefstraat, de Nijselrodestraat en de Attenrodestraat. Dit wordt niet gerealiseerd in de huidige toestand.

De ruimtelijke behoefte van de weggebruiker is het beschikbaar zijn van een veilige wegbedding die een kwalitatieve breedte heeft.

Dit wordt aan de gebruiker aangeboden aan de hand van voorliggend wijzigingsvoorstel. De bedding is 1,65 meter breed en is gesitueerd aan de rand van een landbouwperceel waar de conflicten met landbouwvervoer tot een minimum herleid worden en langs waar andere verbindingen met trage wegen mogelijk zijn.

Het landbouwaspect uit zich in het gegeven dat de percelen waarop de weg gesitueerd is gesitueerd zijn in agrarisch gebied en agrarisch gebied met overdruk ontginningsgebied.

De percelen worden bewerkt als akker.

De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin.

De op het perceel uitgevoerde maatschappelijke activiteit past binnen deze ruimtelijke bestemming. De activiteiten wordt uitgevoerd in het kader van in uitbating zijnde leefbare landbouwbedrijven.

De activiteiten zijn functioneel inpasbaar in de bestaande context, in de onmiddellijke omgeving worden meerdere gronden bewerkt voor agrarische doeleinden.

De ruimtelijke behoefte van de landbouwsector is het gebruik van zijn perceel op een efficiënte wijze. Dit zal zich tevens uiten in een verplaatsing van de weg richting de perceelsrand vermits de weg op deze wijze de akker niet meer doorkruist.

Het is niet denkbaar dat de behoefte in de toekomst zal wijzigen. De weg is opgenomen in de Atlas der Buurtwegen, de mobiliteitsbehoefte is er bijgevolg. De bestemming van het perceel, agrarisch gebied en agrarisch gebied met overdruk ontginningsgebied, laat geen andere dan landbouwactiviteiten toe.

De wijziging komt de ruimtelijke behoefte van alle verschillende maatschappelijke activiteiten ten goede.

De betrokken percelen zijn in eigendom van:

●         114M en 114L: Valerius Puttevils, wonende te Kerkstraat 59, 3391 Tielt-Winge

●         114Z:   Valerius Puttevils, wonende te Kerkstraat 59, 3391 Tielt-Winge.

Johan Puttevils, wonende te Keelstraat 18, 3391 Tielt-Winge

●         107C, 108 en 114A2: Van Elven - Rely, wonende te Binkomstraat 65, 3391 Tielt-Winge

●         95A en 97A en 98A: Stillaert Maria, wonende te Kastanjelaan 6, 2061 ER Bloemendaal, Nederland

●         88A: Gunther Stockx, wonende te Hoefstraat 1A, 3384 Glabbeek.

Uit het schattingsverslag van Intertopo Landmetersbureau van 5 juni 2024 blijkt:

●         Meerwaarde:

○         114M: 572 euro

○         114L: 450 euro

○         114Z: 200 euro

○         114A2: 709 euro.

●         Minwaarde:

○         108: 594 euro

○         107C: 1.220 euro

○         95A: 243 euro

○         97A: 902 euro

○         98A: 378 euro.

Op het perceel 88A is er geen meerwaarde aangezien de voetweg verlegd wordt op hetzelfde perceel (en dus dezelfde eigenaar).

De bovenvermelde eigenaars nemen de kosten voor de procedure ten laste.

Financiële gevolgen

De exacte financiële gevolgen zijn nog niet gekend, deze zijn afhankelijk van de te maken kosten naar aanleiding van onder meer het openbaar onderzoek.

Bijlagen

●         Het verleggingsdossier van gemeentewegen 74 en 82 uit de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem.

●         Motivatienota

●         Fotoreportage

●         Schattingsverslag

Besluit:

eenparig aangenomen.
Artikel 1

De gemeenteraad stelt het ontwerp van grafisch plan tot verlegging en het rooilijnplan van de gemeenteweg, gekend als wegen nummers 74 en 82 uit de Atlas der Buurtwegen van Meensel-Kiezegem, respectievelijk het Attenrodschenvoetpad en de Kalenbergweg, voorlopig vast.

Artikel 2

Het college van burgemeester en schepenen onderwerpt het grafisch plan tot opheffing van een gemeenteweg aan een openbaar onderzoek dat minstens binnen een ordetermijn van dertig dagen na de voorlopige vaststelling start. Het openbaar onderzoek vindt plaats van 12 januari 2026 tot en met 10 februari 2026.

Artikel 3

Deze beslissing is onderworpen aan de regels van bestuurlijk toezicht, zoals bepaald in het Decreet over het lokaal bestuur.